De maatregelen waar we ons aan moeten houden, de intelligente lockdown zoals Rutte het noemt, blijkt goed te passen bij onze volksaard. Duidelijke kaders, daarbinnen eigen verantwoordelijkheid en dus ook vrijheid. De kaders voelen voor bijna iedereen als “verstandig”. En door de oproep tot eigen verantwoordelijkheid, voelen de regels niet als dwingend. Dat creëert de bijzondere situatie waarin wij Nederlanders een heleboel dingen niet meer kunnen, maar bijna niemand dat als druk, laat staan als repressie, ervaart. Compliment aan de overheid, dit is goed aangevoeld.

Het tweede dat helpt is dat voor velen deze periode ook voelt als ontstressen. Natuurlijk levert het thuiswerken voor sommige gezinnen met jongere kinderen de nodige extra stress op. Maar op een dieper niveau lijkt iedereen ervan te genieten dat een heleboel dingen opeens niet meer kunnen. Of eigenlijk niet meer hoeven. Het lijkt wel alsof we met zijn allen opeens extra goed voelen in wat voor een wereld van constante druk en oneindige mogelijkheden we leefden. Afspraken, vakanties, shoppen, het hoeft allemaal even niet meer en dat voelt fijn. “Ik hoop dat we dat kunnen vasthouden” is één van de meest gehoorde uitspraken in onze interviews.

Dat we met zijn allen dus niet depressief of in paniek zijn, is goed nieuws. Maar het is ook een momentopname. Er is wel degelijk sprake van onderliggende stress. Stress die zich opbouwt. Stress die bovenop de stressepidemie komt die maatschappijbreed al lang gaande is. Er zijn een aantal factoren die de huidige mentale weerbaarheid onder Nederlanders behoorlijk onder druk kunnen zetten. Die kunnen zorgen voor een omslag, angst en onrust. Naarmate de tijd verstrijkt, komt het virus dichterbij en nemen de ernstige gevallen in je directe omgeving toe. Beelden en verhalen van hartverscheurende triagekeuzes of ziekenhuizen die het niet meer aankunnen, kunnen een grote invloed hebben op de nationale gemoedstoestand. Ook kan de duur van deze crisis en maatregelen zijn invloed hebben op hoe goed het blijft gaan met Nederlanders. Doordat de inperking van vrijheden benauwend gaat voelen. Maar het kan ook voor een tweedeling en onrust gaan zorgen, als een deel van de bevolking (zoals nu in Italië) meer vrijheden neemt en een ander deel daartegen in geweer komt. En is er nog de economische crisis, ongekend volgens veel economen, die onze mentale gezondheid sterk onder druk kan zetten. Nu is er nog sprake van een (vals?) gevoel van collectieve veiligheid: “we zitten allemaal in hetzelfde schuitje”. Maar als de realiteit van geldproblemen toeslaat, biedt gedeelde smart nog maar weinig troost.

Genoeg reden om een vinger aan de pols te houden dus. Week na week doen wij kwalitatief psychologisch onderzoek, monitoren we hoe het mentaal met Nederland gaat. Zo hebben we al een tweedeling geconstateerd in hoe goed mensen met stress en angst om kunnen gaan, hoe dat invloed kan hebben op de mentale staat van het land en hoe we Nederlanders daarmee kunnen helpen. Geïnteresseerd? Kunnen we je helpen met analyses en beslissingen? Bel Maarten Savelberg, 06-54696038.