LEIDERS ZIJN BLIND VOOR ONDERSTROMEN

2024
Maarten Savelberg

Als we een gemiddelde directeur, boardmember, hoge ambtenaar of politicus vragen naar wat er leeft onder de gemiddelde Nederlander, zit hij of zij er meestal faliekant naast. Waarom is dat? En is dat erg?

ONDERSTROOM
We hebben het hier eigenlijk gewoon over de definitie van een onderstroom: een diepe beleving of behoefte bij een meerderheid van de Nederlanders, die door het establishment niet gezien en / of gehonoreerd wordt. Een onderstroom is een kloof die spanning opbouwt in de samenleving. En dat spanningen in de samenleving sowieso aan het toenemen zijn, hoef ik jullie niet te vertellen.

SCHULD?
Wat meer inlevingsvermogen bij de leiders van Nederland zou dus handig zijn. Maar kun je deze leiders dit gebrek verwijten? Is er hier sprake van schuld? Nou nee. Misschien is het naïef. Maar het is vooral een ongelukkig fenomeen.

HOOGVLIEGERS
Laat mij het kort uitleggen. Leiders zijn leiders omdat ze talent hebben voor andere dingen. Het zijn visionairs, hoogvliegers, buiten de kaders denkers en soms paradijsvogels. Je inleven in wat er drie hoog achter, achter een bord pasta aan de keukentafel besproken wordt, is niet zijn / haar grootste talent. En als een leider zich dan toch wil informeren over de zielenroerselen van het volk, dan valt hij of zij terug op de media of onderzoeken, die er meestal ook faliekant naast zitten.

ONZICHTBAAR
Daar komt bij dat de massa, het volk, de gemiddelde Nederlander, die onderstromen helemaal niet duidelijk laat zien. Niet in gedrag en ook niet in oppervlakkige uitvragingen van meningen (wat de meeste onderzoeken zijn). Daar heeft hij, in de ratrace die het leven voor de meesten is, helemaal geen tijd voor en zin in. Het is al lastig genoeg om binnen de kaders van de samenleving te blijven lopen. En er buiten stappen wordt je meestal niet in dank afgenomen. Zo'n onderstroom, zo'n collectieve maatschappelijke onvrede, zo'n gestaag groeiende spanning in de samenleving verbergt zich dus vaak onder de oppervlakte.

SAMENLEVING DRAAIT DOOR
En zo draait de samenleving door. Met leiders die de onderstromen niet zien en volgers die de onderstromen niet laten zien. Dat is niemands schuld, maar wel een kwalijk fenomeen. Een fenomeen dat schade toebrengt aan de manier waarop we samen leven. Een fenomeen waar leiders, nadat wij ze bewust onbekwaam gemaakt hebben, verantwoordelijkheid in moeten nemen. Werk aan de winkel dus, voor het Onderstroombureau en de leiders van Nederland.